کد مطلب:27072 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:31

گنجینه پرسمان » اديان و مکاتب

در چه مسائلي از نظر اسلام تجسس جايز نيست؟

خداوند خطاب به مؤمنان ميفرمايد: يَـََّأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ اجْتَنِبُواْ كَثِيرًا مِّنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ وَ لاَتَجَسَّسُوا...;(حجرات،12) اي كساني كه ايمان آوردهايد، از بسياري از گمانها بپرهيزيد، زيرا بعضي از گمانها گناه است، و هرگز ]دركار ديگران[ تجسّس نكنيد...

حرمت تجسّس مربوط به زندگي شخصي و خصوصي افراد است. و در زندگي اجتماعي تا آن جا كه تأثيري در سرنوشت جامعه نداشته باشد نيز اين حكم صادق است. امّا آن جا كه ارتباطي با سرنوشت ديگران و كيان جامعه پيدا ميكند، تجسّس مانعي ندارد; از اين رو شخص پيامبر اسلام6 مأموراني براي جمعآوري اطلاعات قرار داده بود كه از آنها به عنوان عيون تعبير ميشود، تا آن چه را ارتباط با سرنوشت جامعة اسلامي در داخل و خارج داشت براي او گردآوري كنند. به همين دليل حكومت اسلامي ميتواند مأموران اطلاعاتي داشته باشد، يا سازمان گستردهاي

براي گردآوري اطلاعات تأسيس كند، و آن جا كه بيم توطئه بر ضد جامعه و يا به خطر افتادن امنيت و حكومت اسلامي ميرود تجسس نمايند.

بنابراين در امور شخصي و خصوصي افراد كه هيچ گونه ارتباطي به كيان جامعه ندارد و بيم توطئه بر ضد امنيت اجتماعي نميرود، تجسّس جايز نيست; بر همين اساس است كه در اصل 25 قانون اساسي جمهوري اسلامي ميخوانيم: بازرسي و نرساندن نامهها، ضبط و فاش كردن مكالمات تلفن، افشاي مخابرات تلگرافي و تلكس، سانسور، عدم مخابره و نرساندن آنها، استراق سمع و هر گونه تجسس ممنوع است مگر به حكم قانون.(ر.ك: تفسير نمونه، آيت اللّه مكارم شيرازي و ديگران، ج 22، ص 187ـ188، دارالكتب الاسلامية.)